به گزارش ایرنا، «مهدی سنایی» امروز چهارشنبه یکم اسفند ۱۴۰۳ در آیین افتتاحیه هجدهمین همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، تصریح کرد: نیازمند شناخت دقیقتری از مفهوم استقلال هستیم و امروز نباید به استقلال، همچون یک موضوع قرن نوزدهمی نگاه کنیم. در دنیای امروز، مفهوم استقلال متفاوت و بسیار پیچیدهتر از گذشته است.
معاون سیاسی رئیسجمهور افزود: به ویژه در شرایطی که کشور تحت تحریم است، این موضوع اهمیت حیاتی دارد. حفظ استقلال کشور و در عین حال، حل و فصل مسائل سیاست خارجی، نباید در تضاد با یکدیگر دیده شوند. ایران نمیتواند برای یک دوره طولانی تحت تحریم باشد. اگر توسعه کشور تأمین نشود و ایران از روند توسعه و زنجیرههای ارزش بینالمللی حذف شود، در نهایت، استقلال کشور نیز زیر سؤال میرود. بنابراین، حفظ این توازن بین حساسیت نسبت به استقلال کشور و در عین حال، توسعه کشور ضروری است.
وی با اشاره به مشکل آموزش علوم سیاسی در کشور، تاکید کرد: علوم سیاسی در ایران به اندازه کافی مسئله محور نیست و به مشکلات جامعه توجه ندارد و بیشتر به تربیت روشنفکر میپردازد. علوم سیاسی باید در جهت بهبود کیفیت زندگی مردم و ارتقای شاخصهای زندگی آنها بپردازد اما متاسفانه هنوز ارتباط موثری بین دانشگاهها و نهادهای اجرایی وجود ندارد.
به علم سیاست ایرانی نرسیدهایم
معاون سیاسی دفتر رئیسجمهور در ادامه سخنان خود به موضوع غربزدگی و ضدغربزدگی در علوم انسانی کشور اشاره کرد و گفت: علوم سیاسی و روابط بینالملل در ایران دچار دوگانگی غربزدگی و ضدغربزدگی است و هنوز به یک علم سیاست ایرانی نرسیدهایم. برخی اساتید غربی بیش از حد بزرگنمایی میشوند و گروهی دیگر به طور کامل با آنها مخالفت میکنند.
سنایی با اشاره به لزوم اقتباس هوشمندانه از علوم، اظهار داشت: روسیه توانسته است از آلمان، ایتالیا و فرانسه در زمینههای مختلف علمی و فرهنگی بهره ببرد و ما نیز باید همچون روسیه نسبت به اقتباس علمی از غرب وارد عمل شویم و علم را در فرهنگ خود هضم کنیم.
وی از تمرکز آموزش علوم سیاسی بر دولت به جای ملت انتقاد کرد و گفت: برای بهبود وضعیت کشور، باید به ملت، مردم و نهادهای مردمی توجه بیشتری شود و اصلاحات نیز معطوف به مردم باشد.
مشاور سیاسی رئیس جمهور با اشاره به بحث سیاستزدایی و مسائل روزمره، گفت: در دنیای امروز، مردم بیشتر به مسائل روزمره خود اهمیت میدهند و سیاستزدایی در حال گسترش است. این موضوع در ایران باید با دقت انجام شود تا مراجع اصلی تضعیف نشوند.
سنایی با اشاره به بحث نظریه حکمرانی ایرانی، خاطر نشان کرد: جمهوری اسلامی به دنبال جمع میان جمهوری و اسلام بود، اما در این زمینه با چالشهایی مواجه شد. شکلگیری یک نظریه حکمرانی ایرانی که هم مختصات جهان امروز و هم مختصات دینی و سنتی را در نظر بگیرد، ضروری است و آموزش علوم سیاسی باید به آن توجه کند.
کلیشههای ذهنی درباره «دیگری» را کنار بگذاریم
وی شناخت هویت ملی را بنیان شناخت جهان دانست و تاکید کرد: آگاهی از «دیگری» برای شکلگیری هویت ضروری است و پیشداوریها مانع از حرکت سریعتر ما میشوند. باید کلیشههای ذهنی خود را درمورد دیگران کنار بگذاریم و تحولات جهانی را به دقت رصد کنیم تا بتوانیم به موقع تصمیمگیری کنیم. جهان درحال گذر است و سرعت تحولات بسیار بیشتر از دورههای قبلی است، این درحالی است که کلیشههای ذهنی بسیاری از سیاستمداران، مربوط به قرن نوزدهم است، در حالی که جهان در حال تحول است.
معاون سیاسی دفتر رئیسجمهور بر لزوم کاربردی شدن علوم سیاسی در کشور تاکید کرد و افزود: در ایران امروز، علوم و دانشگاهها قوی هستند و به همین دلیل است که حوزه دانشگاه میتواند حوزه سیاست را اصلاح کند، حوزه اقتصاد را اصلاح کند. متاسفانه یکی از مشکلات ما این است که بهترین دانشجویانمان میروند؛ اما باید باور داشته باشیم که به هر حال، حوزه علم میتواند به حل و فصل بسیاری از مسائل کمک کند.
تاکید بر لزوم جوانگرایی و حفظ تجربیات حکمرانی
سنایی در بخش پایانی سخنان خود بر لزوم جوانگرایی و در عین حال حفظ تجربیات در حوزه حکمرانی تاکید و اظهار کرد: جوانگرایی به شکل افراطی، به نمایش درآمده است. در برخی از دولتها، توان به کارگیری جوانان وجود نداشت؛ در برخی دیگر، افراد بیتجربه به کار گرفته شدند. واقعیت این است که با همه احترامی که باید برای اهل تجربه قائل شد، دنیای امروز، دنیای نسل جوان است و کشورهایی موفق شدهاند که حکمرانی را به دست نسل جوان بسپارند.
وی افزود: برخی از مشکلات کشور ما، ناشی از دعوا بر سر گذشته است. تاریخ را باید آموخت، باید از آن پند گرفت، اما نمیتوان همواره بر سر تاریخ دعوا کرد. یک ویژگی نسل جوان این است که نگاهش به آینده و به شیوه حکمرانی در دنیا، متفاوت است. البته برخی دولتها با کنار گذاشتن یکسری افراد با تجربه و بهکارگیری ردههایی از نسل جوان که هیچ تجربهای کسب نکرده بودند، به ایده جوانگرایی در کشور آسیب زدند. باید حرمت بزرگان حفظ شود و از تجربه آنها به شکلهای مختلف استفاده شود.
معاون سیاسی رئیسجمهور در پایان اظهار داشت: انبوهی از افراد با تجربه در کشور بازنشسته شدهاند و باید برای این موضوع، تمهیداتی اندیشید اما در کنار آن، باید کار را بیقید و شرط به دست نسل جوان سپرد. نسل جوان، نگاهی نو به حکمرانی دارد و از قافله توسعه دنیا عقب نیست. آینده، متعلق به آنهاست و باید خودشان آن را بسازند. به همین دلیل و به دلایل مختلف، نیاز به این تغییر در شیوه حکمرانی و جوانسازی حکمرانی در ایران وجود دارد.